THÁI NGUYÊN TRÊN CON ĐƯỜNG "XANH HÓA"

Thái Nguyên, một tỉnh đang trên đà phát triển kinh tế mạnh mẽ và đô thị hóa nhanh chóng, đã và đang khẳng định vị thế của mình trong hành trình tăng trưởng xanh. Không chỉ là những nỗ lực của chính quyền, mà còn là sự chung tay của người dân, tất cả cùng hướng đến mục tiêu bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, khai thác và sử dụng tài nguyên một cách bền vững. Phóng sự này sẽ đưa bạn đọc khám phá những nỗ lực và thành tựu đáng ghi nhận của Thái Nguyên trên con đường xanh hóa.

Đô thị "xanh" từ những nỗ lực không ngừng

Thái Nguyên hiện có 14 đô thị, bao gồm 1 đô thị loại I, 2 đô thị loại III, 1 đô thị loại IV và 10 đô thị loại V. Trong những năm qua, chính quyền tỉnh đã đặc biệt quan tâm đến công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường đô thị. Hầu hết các đô thị trên địa bàn tỉnh đã đạt các tiêu chí về vệ sinh môi trường theo quy định. Đáng chú ý, các đô thị từ loại IV trở lên đều đã có hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt, đáp ứng khoảng 65% nhu cầu xử lý. Cụ thể, thành phố Thái Nguyên đạt 42,39%, thành phố Phổ Yên 14,4%, thành phố Sông Công 15,07% và thị trấn Hùng Sơn 36,93%.

Bên cạnh đó, tỉnh Thái Nguyên cũng đã triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, giảm thiểu việc sử dụng sản phẩm nhựa một lần và túi nilon khó phân hủy, khuyến khích người dân sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Kết quả, hơn 85% chất thải sinh hoạt đã được thu gom và xử lý. Hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường tại các khu đô thị, khu dân cư cũng được quan tâm đầu tư xây dựng theo quy hoạch.

Hiện tại, trên địa bàn tỉnh có 13 cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt, trong đó có 3 nhà máy xử lý chất thải có lò đốt. Điển hình như Khu liên hiệp xử lý chất thải rắn Đá Mài (TP Thái Nguyên), Khu liên hợp xử lý chất thải của Công ty TNHH Môi trường Sông Công (TP Sông Công) và Công ty Cổ phần Môi trường Thái Nguyên (TP Phổ Yên). Ngoài ra, còn có 8 cơ sở tại 7 địa phương có lò đốt rác sinh hoạt mini.

Đến cuối năm 2023, một số khu dân cư, khu đô thị đã xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung và hệ thống tiêu thoát nước mưa theo quy định. Có thể kể đến như điểm dân cư nông thôn xóm Duyên (xã Ký Phú, huyện Đại Từ), khu tái định cư đường Hồ Chí Minh (huyện Định Hóa), khu tái định cư Nam Sông Công (huyện Đại Từ) và khu tái định cư Hùng Sơn 3 (huyện Đại Từ).

Tại thành phố Thái Nguyên, công tác quản lý đô thị, chỉnh trang và duy trì trật tự đô thị đã có những bước tiến đáng kể, góp phần vào việc xây dựng đô thị xanh - sạch - đẹp, phát triển bền vững. Thành phố đã đầu tư xây dựng Trạm xử lý nước thải tập trung công suất 8.000 - 12.000 m3/ngày với tổng kinh phí 950 tỷ đồng, đồng thời tiếp tục triển khai dự án hệ thống thoát nước và xử lý nước thải khu trung tâm phía Nam công suất 12.000-16.000 m3/ngày đêm.

Theo định hướng, giai đoạn 2021-2025, Thái Nguyên sẽ tập trung đầu tư phát triển đô thị, nâng tỷ lệ đô thị hóa lên 40,5%. Giai đoạn 2026-2030, tỉnh sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống hạ tầng theo quy hoạch, nâng tỷ lệ đô thị hóa lên 45%, và đến năm 2035 là 50%.

Doanh nghiệp "xanh" - động lực cho sự phát triển bền vững

Trong bối cảnh kinh tế suy thoái, xu hướng phát triển công nghiệp "xanh" ngày càng được chú trọng. Các doanh nghiệp chủ động áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, đồng thời, Thái Nguyên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để thúc đẩy "công nghiệp xanh". Chính quyền và các ngành chức năng đã phối hợp, đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc đổi mới công nghệ, giám sát chặt chẽ quy trình xả thải để gắn kết sản xuất với bảo vệ môi trường.

Công ty CP Xi măng Quán Triều, một doanh nghiệp sản xuất xi măng trên địa bàn huyện Đại Từ, là một ví dụ điển hình. Ông Đào Trung Dũng, Phó giám đốc công ty, cho biết: "Để thích ứng với xu thế chuyển đổi xanh, công ty đã cải tiến máy móc, thiết bị để khai thác hiệu quả nguyên liệu và giảm thiểu xả thải gây ô nhiễm môi trường." Công ty đang triển khai dự án cải tạo từ lọc bụi tĩnh điện sang lọc bụi túi vải, dự kiến giảm lượng bụi thải xuống dưới 30mg/m3 khí thải. Đồng thời, công ty cũng đầu tư hệ thống phun sương dập bụi tại kho bãi nguyên vật liệu.

Không chỉ vậy, công ty còn phối hợp chặt chẽ với Sở Tài nguyên và Môi trường để nắm bắt các quy định, chính sách mới về môi trường. Các chất thải nguy hại được thu gom và xử lý bởi các đơn vị chuyên ngành. Để kiểm soát ô nhiễm, công ty đã triển khai hệ thống quan trắc khí thải, nước thải và kết nối trực tiếp 24/24 giờ với Sở Tài nguyên và Môi trường.

Ông Đặng Văn Huy, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Thái Nguyên, khẳng định: "Thái Nguyên nhất quán quan điểm của Chính phủ là không đánh đổi môi trường lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần". Tỉnh sẽ tiếp tục triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ địa phương và doanh nghiệp phát triển sản xuất gắn với bảo vệ môi trường. Thái Nguyên đang hướng tới ba mục tiêu: xanh hóa các ngành kinh tế, xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững, xanh hóa quá trình chuyển đổi trên nguyên tắc bình đẳng, bao trùm và nâng cao năng lực chống chịu.

Thái Nguyên đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành một nơi đáng sống với môi trường trong lành, nơi mà sự phát triển kinh tế song hành cùng với việc bảo vệ môi trường. Hành trình xanh hóa của Thái Nguyên, từ đô thị đến nhà máy, là minh chứng cho sự quyết tâm và nỗ lực không ngừng nghỉ của chính quyền và người dân nơi đây.