TỈNH THÁI NGUYÊN NỖ LỰC THỰC HIỆN MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN “THÁI NGUYÊN SỐ, THÁI NGUYÊN XANH VÀ THÁI NGUYÊN HẠNH PHÚC”
Công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng gần 40 năm, đất nước ta đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, được xây dựng ngày càng đàng hoàng hơn, đời sống của nhân dân ta ngày càng được cải thiện căn bản, vị thế của đất nước ta trên trường quốc tế ngày càng được nâng cao. Trong tiến trình đổi mới của đất nước, Thái Nguyên đã trở thành địa phương tiên phong với những lựa chọn và cách làm đúng đắn để trở thành một trong những tỉnh, thành phố thành công nhất về mở cửa, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội, trở thành một trong những địa phương năng động, đi đầu cả nước trên nhiều lĩnh vực.
Năm 2024, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn do dịch bệnh, thiên tai, bão lũ tiếp tục diễn biến phức tạp, nhưng với chỉ đạo tích cực của cấp ủy, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền và đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân Thái Nguyên đã cơ bản đạt các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, góp phần hiện thực hóa thành tựu trên các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội. Tăng trưởng kinh tế năm 2024 đạt 6,5% (cao hơn so với bình quân chung cả nước). Thu ngân sách ước ước đạt 19.680 tỷ đồng, bằng 122% so với dự toán Trung ương giao. Chỉ số giá trị xuất khẩu của tỉnh đứng thứ 5 toàn quốc (với giá trị đạt gần 27,6 tỷ USD, tăng 7,2% so với cùng kỳ). Giá trị sản xuất công nghiệp đạt 1.030 nghìn tỷ đồng, tăng 8% so với cùng kỳ. GRDP bình quân đầu người đạt 119,2 triệu đồng, bằng 96,91% kế hoạch, tăng 5,86% so với năm 2023. Công tác thu hút đầu tư đạt được nhiều kết quả tích cực, toàn tỉnh có 22 dự án FDI cấp mới với tổng số vốn đăng ký đạt 518,54 triệu USD, 20 lượt dự án tăng vốn với số vốn đăng ký tăng thêm đạt 80,44 triệu USD. Lũy kế đến nay trên địa bàn tỉnh có 215 dự án FDI còn hiệu lực với tổng số vốn đăng ký đạt 10,92 tỷ USD. Toàn tỉnh có 6 huyện, thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; 118/126 xã đạt chuẩn nông thôn mới bằng 93,7% tổng số xã. Dự kiến đến hết năm 2024, có thêm 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 11 xã nông thôn mới nâng cao, 2 xã nông thôn mới kiểu mẫu, 1 huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Thành tựu về phát triển của Thái Nguyên trong thời gian qua là sự kết hợp của nhiều yếu tố, trong đó bắt nguồn từ những quyết sách mang tính đột phá của tỉnh, đó là quan tâm phát triển hạ tầng giao thông mang tính liên kết, kết nối vùng, hoàn thiện hạ tầng số băng thông rộng, không ngừng hoàn thiện môi trường đầu tư, đẩy mạnh cải cách hành chính, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh, bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh.
Đặc biệt, trong lĩnh vực chuyển đổi số, Thái Nguyên đã sớm nắm bắt cơ hội để kiến tạo và phát triển, được coi là một trong những địa phương đầu tiên trên cả nước ban hành Nghị quyết chuyên đề về lĩnh vực này. Sau gần 4 năm thực hiện, Thái Nguyên đã cơ bản hoàn thành 15/15 mục tiêu chuyển đổi số theo Nghị quyết số 01-NQ/TU của Ban Chấp hành Tỉnh ủy về chương trình Chuyển đổi số tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025.
Minh chứng cho những nỗ lực của tỉnh trong quá trình chuyển đổi số, tỉnh Thái Nguyên từ chỗ đứng thứ hơn 40 cả nước về ứng dụng công nghệ thông tin, thì sau khi Nghị quyết số 01 đi vào cuộc sống đã đưa Thái Nguyên có tên trên bản đồ chuyển đổi số Quốc gia: Năm 2020, lần đầu tiên Bộ Thông tin và Truyền thông đánh giá chỉ số chuyển đổi số Thái Nguyên đứng thứ 12/63 tỉnh, thành phố. Đến nay, Thái Nguyên đã 2 năm liên tiếp xếp thứ 8/63; là 1 trong 10 địa phương dẫn đầu về hạ tầng số; Tỷ trọng giá trị gia tăng kinh tế số trong GRDP năm 2023 là 31,4% đứng thứ 3 toàn quốc; Chỉ số Hiệu quả quản trị và Hành chính công cấp tỉnh (PAPI) đứng thứ 2; Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính (SIPAS) xếp thứ 2; Chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX) xếp thứ 6/63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Có thể nói Chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên những năm qua là điểm nhấn quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng, thay đổi toàn diện phương thức quản lý của cả hệ thống chính trị, mô hình sản xuất kinh doanh nghiệp mở ra không gian phát triển mới, tạo ra những giá trị mới, nâng cao trải nghiệm và chất lượng cuộc sống cho người dân.
Quy hoạch tỉnh Thái Nguyên thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định công nghệ số, chuyển đổi xanh là mũi nhọn, đó cũng là lĩnh vực ưu tiên thu hút đầu tư của tỉnh. Với chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn, cởi mở, tỉnh đang nghiên cứu để triển khai chính sách đặc thù với 2 lĩnh vực này. Trong chuyến công tác Hàn Quốc vừa qua, tỉnh Thái Nguyên đã ký kết được nhiều văn bản hợp tác với các đối tác như: Triển khai trung tâm đào tạo robot và tự động hóa tại Thái Nguyên với vốn đầu tư ban đầu ước khoảng 5 triệu USD do KOICA tài trợ; hợp tác với Samsung E&A về kinh tế tuần hoàn, Samsung E&A sẽ nghiên cứu và đề xuất các mô hình phát triển kinh tế xanh, giúp Thái nguyên đạt được tăng trường bền vững, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân; hợp tác với Trường Đại học Seoul Cyber University triển khai đại học số…
Đón đầu xu thế trong phát triển hạ tầng số sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh mới để thu hút đầu tư, Thái Nguyên đặt sự quan tâm hàng đầu trong việc phát triển hạ tầng số. Hiện tại có 07 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông với 1.830 điểm thu phát sóng điện thoại di động (trạm BTS), trung bình mỗi xã, phường, thị trấn có 10 trạm BTS, tỷ lệ thôn, xóm được phủ sóng di động băng rộng 3G/4G đạt 99,6%. Mục tiêu của tỉnh trong năm 2025 là: Phổ cập kết nối cáp quang băng rộng tới hộ gia đình, 100% khách hàng có nhu cầu đều có truy cập FTTH tốc độ Gbps Mạng 5G với tốc độ tối thiểu 100 Mbps, phủ sóng tại 100% khu dân cư, 100% tuyến cao tốc, quốc lộ được phủ sóng băng rộng di động 4G/5G. Đây sẽ là bước đột phá về phát triển nền tảng hạ tầng viễn thông công nghệ thông tin, mở ra cuộc cách mạng trong kỷ nguyên số, đó như một lời cam kết của tỉnh về việc đảm bảo hạ tầng hiện đại để đón chào các nhà đầu tư trên khắp thế giới.
Cùng với hạ tầng số, Thái Nguyên xác định việc phát triển kinh tế số và xã hội số là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tỉnh đã và đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh phát triển kinh tế số và xã hội số nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh, tạo động lực để tỉnh phát triển. Tổng doanh thu kinh tế số trên địa bàn ước tính cả năm 2024 là 711,6 nghìn tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, tỉnh Thái Nguyên tiếp tục xây dựng các cơ chế, chính sách để tạo môi trường tốt nhất cho các doanh nghiệp chuyển đổi số ưu tiên phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn. Tính đến ngày 31/7/2024 có 820/898 doanh nghiệp, hộ kinh doanh triển khai áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền đạt tỷ lệ 91,3%. Toàn tỉnh có 181 website bán hàng đăng ký với Bộ Công Thương, phong trào livestream bán nông sản ngày càng được nhân rộng mà điểm nhấn là “Lễ hội Võ Nhai mùa na chín - Xúc tiến, kết nối tiêu thụ sản phẩm Na Võ Nhai và nông sản tỉnh Thái Nguyên năm 2024” (đã có trên 20 streamer tham gia; sau 03 giờ livestream, đã tiếp tận được gần 6 triệu lượt xem, chốt bán 865 đơn hàng trong đó bán trực tuyến 4,63 tấn na, doanh thu ước đạt trên 370 triệu đồng).
Để phấn đấu thực hiện thành công các mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030, phấn đấu đến năm 2030, tỉnh Thái Nguyên trở thành một trong những trung tâm sản xuất điện, điện tử, cơ khí chế tạo trình độ cao; trung tâm giáo dục - đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất; trung tâm y tế, chăm sóc sức khỏe; trung tâm du lịch; trung tâm chuyển đổi số của khu vực Trung du và miền núi phía Bắc, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030, tỉnh Thái Nguyên sẽ tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp với phương châm Tám chữ: Ổn định; Kế thừa; Đổi mới; Phát triển. Cùng với đó, định hướng phát triển tỉnh sẽ tập trung vào 03 đột phá: Hạ tầng; Phát triển nhân lực; Xây dựng thể chế. Theo đó, về hạ tầng giao thông, đang tiếp tục đề xuất Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải quan tâm đầu tư hoàn chỉnh các tuyến: Đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên - Bắc Kạn, đường liên kết vùng Thái Nguyên - Tuyên Quang; đường Vành đai V theo quy hoạch; Các tuyến quốc lộ: Quốc lộ 37; Quốc lộ 1B; Quốc lộ 3C; Quốc lộ 17. Về hạ tầng khu công nghiệp, đầu tư xây dựng theo hướng khu công nghiệp thông minh (giám sát an ninh, lưới điện thông minh, giám sát môi trường kết nối về môi trường, kết nối hệ thống dịch vụ hành chính công nhằm hỗ trợ nhà đầu tư, kết nối trung tâm tuyển dụng, kết nối với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp,…).
Cùng với đó, tỉnh Thái Nguyên đã quán triệt sâu sắc những quan điểm đặc biệt quan trọng của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Chuyển đổi số - động lực quan trọng phát triển lực lượng sản xuất, hoàn thiện quan hệ sản xuất đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới”. Trong đó, nhấn mạnh 3 điểm mới: Chuyển đổi số không đơn thuần là việc ứng dụng công nghệ số vào các hoạt động kinh tế - xã hội, mà còn là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại - “phương thức sản xuất số”, trong đó đặc trưng của lực lượng sản xuất là sự kết hợp hài hòa giữa con người và trí tuệ nhân tạo; dữ liệu trở thành một tài nguyên, trở thành tư liệu sản xuất quan trọng; đồng thời, quan hệ sản xuất cũng có những biến đổi sâu sắc, đặc biệt là trong hình thức sở hữu và phân phối tư liệu sản xuất số”, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quyết định số 2840/QĐ-UBND về ban hành Đề án Chuyển đổi số tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2024-2025. Đề án được ban hành sẽ tập trung vào 05 mũi đột phá trong công tác chuyển đổi số tạo lợi thế cạnh tranh mới cho Thái Nguyên so với các địa phương khác gồm: (1) Là một trong các tỉnh thành có chất lượng kết nối mạng tốt nhất Việt Nam; (2) Trở thành trung tâm dữ liệu của các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc; (3) Có chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến tốt nhất Việt Nam; (4) Có dữ liệu số tốt nhất Việt Nam; (5) Phổ cập năng lực số toàn dân để nâng cao mức sống và thu nhập của người dân.
Để tiếp tục giữ vững vị trí trên bản đồ chuyển đổi số quốc gia, Thái Nguyên đặt mục tiêu trong năm 2025: Hoàn thành xây dựng Kiến trúc số (Chính quyền điện tử tỉnh Thái Nguyên, phiên bản 3.0); Triển khai camera giám sát thông minh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI); Mời gọi thu hút đầu tư xây dựng trung tâm dữ liệu (DataCenter) (quy mô trên 1000 racks, trên 10MW) để cung cấp dịch vụ dữ liệu cho vùng trung du và miền núi phía Bắc, đặc biệt các doanh nghiệp FDI; kinh tế số tiếp tục duy trì chiếm trên 30% GRDP; triển khai ứng dụng Drone, camera trong sản xuất và chế biến nông nghiệp, đặc biệt là đối với cây chè; Triển khai STEM trong giáo dục phổ thông và chương trình “Bình dân học AI” hình thành văn hóa ứng dụng "AI xứ Trà" trong toàn tỉnh...
Có thể nói, những kết quả trong công tác chuyển đổi số ở tỉnh Thái Nguyên đã góp phần không nhỏ thúc đẩy thúc đẩy mạnh mẽ quá trình phát triển của tỉnh. Năm 2025 và những năm tiếp theo, Thái Nguyên sẽ tiếp tục tiên phong, nỗ lực thực hiện mục tiêu phát triển “Thái Nguyên số, Thái Nguyên xanh và Thái Nguyên hạnh phúc”.